Węgiel kamienny i koks są najbardziej rozpowszechnionymi paliwami używanymi do ogrzewania gospodarstw domowych. Obecnie, dzięki zastosowaniu nowych technologii, kotły te są coraz bardziej ekologiczne, wygodne w obsłudze i tanie w eksploatacji. Kotły do spalania węgla kamiennego i koksu dzielą się na kotły ze spalaniem górnym i dolnym. W tym artykule opisane zostały podstawowe cechy tych kotłów.
Kotły do spalania węgla kamiennego lub koksu mogą być wyposażone w termometr podający aktualną temperaturę wody w kotle.
Do utrzymywania stałej temperatury wody w kotle może służyć miarkownik ciągu. Jego zadaniem jest regulacja ilości powietrza użytego w procesie spalania.
Aby zwiększyć efektywność ogrzewania wody może być zastosowany ruszt wodny. W kotle z rusztem wodnym woda ogrzewa się nie tylko w płaszczu wodnym kotła, lecz również przepływając przez ruszt wodny.
Dodatkowo kotły mogą być wyposażone w:
Podstawowym paliwem w tych kotłach jest węgiel lub koks. Jednak można w nich spalać dodatkowo drewno, brykiety, miał lub mieszanki tych paliw.
Są to z reguły kotły typu stojącego, jednofunkcyjne. Mogą być przystosowane do zaopatrzenia w wodę użytkową.
Kotły z górnym spalaniem są urządzeniami starszego typu. Ich konstrukcja sprawia, że mają niższą sprawność, niż kotły z dolnym spalaniem oraz praktycznie nie ma możliwości ich regulacji. W związku z tym trudno jest utrzymać w czasie pracy żądaną temperaturę. Są tanie, ale ich bieżąca eksploatacja jest droższa i bardziej uciążliwa niż w kotłach z dolnym spalaniem.
Dużo nowocześniejsze są kotły z dolnym spalaniem. Zasadnicza różnica między kotłami z górnym i dolnym spalaniem polega na tym, iż w tych ostatnich spalanie odbywa się w specjalnej komorze spalania, do której zsypuje się węgiel z komory zasypu.
Konstrukcja tych kotłów pozwala na stosowanie dodatkowych urządzeń, które powodują, że obsługa ich jest wygodniejsza, a koszty eksploatacji niższe niż w kotłach z górnym spalaniem. Kotły te mogą być wyposażone w wentylator nadmuchowy oraz regulator sterujący pracą kotła. W tym wypadku wymagana jest instalacja elektryczna.
Poniżej podajemy podstawowe parametry kotłów co na węgiel (również miał) i koks oraz mieszanki tych paliw. Dokładnych informacji na temat swoich wyrobów udzielają producenci poszczególnych kotłów.
Moc nominalna | kW | 5-42 |
Powierzchnia grzewcza kotła | m2 | 0,6-6 |
Wielkość powierzchni grzewczej | m2 | 35-300 |
Stałopalność | h | 24 |
Stałopalność przy mocy nominalnej | h | 4-8 |
Jednorazowy zasyp paliwa | kg | 5-95 |
Zużycie paliwa przy mocy nominalnej | kg/h | 1-10 |
Sprawność cieplna | % | 75-83 |
Sprawność cieplna na paliwie zastępczym | % | 64-67 |
Max temperatura wody | stopnie C | 90 |
Max ciśnienie robocze | MPa | 0,15 |
Wymagany ciąg spalin | Pa | 14-30 |
Wymagana wysokość komina | mb | 5-8 |
Wymagany przekrój otworu komina | cm2 | 220-300 |
Stosowanie gorszych gatunków węgla niż podaje producent kotła powoduje spadek sprawności cieplnej. Miał do palenia w kotle powinien być lekko wilgotny.
Cena kotła zależy od jego wielkości(mocy) oraz wyposażenia. Nie bez znaczenia jest też renoma producenta. W tabeli podano informacje o kotłach przeznaczonych do ogrzewania budynków jednorodzinnych o powierzchni do 300 m2. Przy doborze mocy kotła, należy brać pod uwagę wielkość budynku, stopień jego ocieplenia, ilość i rodzaj okien i drzwi, czy urządzenie będzie zaopatrywać nas w ciepłą wodę użytkową. Ale decydujące zdanie na temat doboru kotła powinien mieć projektant lub instalator.
Nowoczesne kotły posiadają certyfikat ekologiczny.
Badania przeprowadzają między innymi:
Zakup kotła, który przeszedł takie badania gwarantuje, że kocioł spełnia warunki bezpieczeństwa stawiane urządzeniom grzewczym małej mocy na paliwa stałe.